پرسشنامه

اخلاق و رعایت مسایل اخلاقی در فرآیند تحقیقات بازاریابی بسیار مهم است. گاهی پژوهشگران در شرایطی قرار می گیرند که باید در موارد پیچیده اخلاقی تصمیم گیری نمایند. در واقع پژوهشگر باید در این شرایط تصمیم بگیرید که؛ ارزیابی و قضاوت های خود را با توجه به شرایط پیش روی به بهترین شیوه انجام دهد. در برخی از سازمان ها و شرکت ها قوانین مدون و محکمی برای برخورد با افرادی که موارد اخلاقی را رعایت نمی کنند وجود دارد. اما در برخی از سازمان ها و شرکت ها چنین قوانینی وجود ندارد و همین امر باعث به وجود آمدن مشکل های متعددی برای پژوهشگران در تحقیقات بازاریابی می شود. برای هر پژوهشگری که در حوزه تحقیقات بازاریابی فعال است بزرگترین مشکلی که از نظر اخلاقی می تواند رخ دهد این است که، اطمینان حاصل نماید که، صداقت در فرآیند تحقیقات بازاریابی جریان دارد یا خیر؟ همچنین او باید بتواند از نظر اخلاقی نیز بین منافع مشتریان و شرکت و همچنین منافع خود و شرکت ارتباطی معقول و مناسب فراهم کند.

در برخی مواقع نیز پژوهشگران تحقیقات بازاریابی با انجام فعالیت هایی مسایل اخلاقی را زیر پا می گذارند به عنوان نمونه:

• مشخصات پاسخ دهندگان را علی رغم قول هایی که داده اند ناشناس نگه نمی دارند!
• اگر قرار بوده است که در صورت همکاری پاسخ دهنده به آن پاداشی تعلق گیرد، بدقولی صورت می گیرد…
• گاهی پژوهشگران تعهد می کنند که خلاصه ایی از نتایج تحقیقات بازاریابی را به پاسخ دهندگان ارایه دهند اما، این کار را نمی کنند.
• در برخی مواقع پژوهشگران اسامی دروغین یا ساختگی از اشخاص صاحب منصب ارایه می کنند!
• رعایت نکردن موارد اخلاقی توسط پژوهشگر می تواند در ارتباط با زمان مورد نیاز برای پاسخگویی به سوال یا مصاحبه های تحقیقات بازاریابی باشد. اگر برای پر کردن پرسشنامه یا پاسخ به مصاحبه به زمانی مشخصی نیاز است در این زمینه دروغ می گویند و زمان مورد نیاز را کمتر از زمان واقعی به پاسخ دهنده منتقل می کنند تا بتوانند او را راضی نمایند! در حالی که با این کار تاثیر بسیار منفی بر ذهن پاسخ دهنده می گذارند…
• در برخی موارد نیز رعایت نکردن موارد اخلاقی سبب بدنام شدن نام تجاری ای می شود که در ارتباط با آن تحقیقات بازاریابی صورت می گیرد. به عنوان نمونه؛ در برخی موارد پژوهشگران به بهانه تحقیقات بازاریابی اقدام به فروش محصول می کنند!!!

اخلاق در هر کاری می تواند دستخوش بحران شود اما، اگر قوانین مدونی در این زمینه در کشور ها جریان داشته باشد تا حدود زیادی از این گونه مشکل ها در تحقیقات بازاریابی کاسته می شود.

پرسشنامه ی ساده ابزاری بسیار قدرتمند است. نه تنها به شما اجازه می دهد که متوجه شوید که مشتریان شما به چه چیزی فکر می کنند بلکه یک راه عالی برای افزایش وفاداری مشتری وایجاد  ارتباط  است. اما چه چیزی یک پرسش نامه ی موفق می سازد؟ جواب سوالات پیش درایتون برند و اندرو بودینگتون است. هیچ کسی در مورد پرسش نامه ها بیشتر از همکار قدیمی من اندرو بودینگتون نمی داند، کسی که از بهترین بازاریابان  مستقیمی  است که می شناسم.

من سال هاست که با او کار کرده ام . بنابراین بعد از یک یا دو بار از طرف من نظر، با مهربانی یک راهنمای فوری  برای آنچه که  در مورد  این موضوع باید بدانید نوشته است.

چرا پرسش نامه؟

برخی از تکنیک ها و پرسش نامه ها یک مثال خوب هستند که خیلی به طرز فریب آمیزی ساده و واضح هستند که بازاریان آنها را نادیده می گیرند، آنها به قدر کافی خلاق نیستند.

خب نوآوری را فراموش کنید، چیزهایی را که کار می کنند دوست دارم. و پرسشنامه ها کار می کنند. افراد دوست دارند نظراتشان را به شما بدهند. پرسشنامه بی تردید یک راه برای برخورد با افراد است. شما فقط باید با دقت سؤال کنید و اغلب درصد قابل توجهی پاسخ می دهند.

هنگامی که آنها پاسخ می دهند، این بهانه ای برای صحبت مجدد با آنها می دهد.

بنابراین توصیه ی اندرو برای شما اینجاست:

• مردم بیش تر حداکثر پاسخ به نظر سنجی کوتاه را تحمل می کنند، اما از نظرسنجی طولانی نترسید. تا زمانی که سوالات  به نظر  خواننده طبیعی و منطقی برسد، به محض اینکه پاسخ چند سوال اول داده شود، آنها آن را تکمیل خواهند کرد.
• اگرسوالی دارید که مهم تر از بقیه است، مطمئن شوید که نظرسنجی بخش های واضحی دارد- اول با سؤال های اصلی،  سپس بعدی معرفی می شود با کلمات، مجبور نیستید به این سوالات پاسخ دهید، اما اگر این کار را بکنید، به معنی x، y و به نفع z خواهد بود… و تنها چند دقیقه بیشتر طول می کشد …”
• پاسخگویی رامی توان با جزئیات گوناگونی افزایش داد. خیلی به صداقت در مقدمه بستگی دارد، چرا شما در حال انجام نظرسنجی هستید، چه چیزی در آن برای پاسخ دهنده است (بی نظمی، احساس کمک به خود و یا همراهان و شاید حتی شانس برای برنده شدن در یک قرعه کشی رایگان، به عنوان حالتی از تشکر)، توضیح دهید که نتایج چگونه استفاده می شود،  و حتی چگونه  می توانند یک کپی از نتایج را ببینند(معمولا یک خلاصه ی ساده).
• مردمعاشقاین هستند که نظراتشان پرسیده شود (‘نظر شما برای ما مهم است’)، بنابراین از تملق برای افزایش  مشارکت  استفاده  کنید.
• مقدمه را از کسی درست کنید که آنها در حال حاضر ممکن است آن را بشناسند و احترام بذارند،  به جای آن که  هیچ شهرتی  نداشته باشد. حتی آن را مانند یک نامه، با یک امضا و عکس برای لمس گرمای آن درست کنید.
• بیش تربه طرح، شفافیت حروف و تایپوگرافی وابسته است، و کاربرد رنگ ها، هاشور زنی ها و بخش های جعبه باعث  می شود که کمتر ترسناک به نظر برسد.
• اما سوال در مورد اینکه چقدر پاسخ واقعا مورد نیاز است، بنیادی به نظر می رسد. از نظر آماری یک نمونه پاسخ کمتر ممکن است خوب باشد، تا مادامی که نظرات نمایانگر باشند.
• بعداز اینکه پاسخ طبیعی از اولین نظرسنجی بی نتیجه ماند سعی کنید یک ایمیل/ پست الکترونیکی یادآوری را امتحان کنید. افرادی که پاسخ نمی دهند مخالف جواب دادن نیستند، فقط زندگی پرمشغله ایی دارند، تنبل هستند، مثل همه ی انسان ها، بنابراین یک یادآوری مودبانه معمولا نصف بیش تر از پاسخ ها دوباره برمیگرداند.
• درنظر بگیرید که چگونه/چه موقع که نظرسنجی به دست می آید، ایمیل یا پست شده. آیا لحظه ی بهتری  هست، که  تمایل  بیشتری به شرکت داشته باشند؟