طرح تحقیقات بازاریابی

در مطلب قبلی که در سایت mrioi.comm با همین عنوان منتشر کردیم به بیان بخش های مختلفی از طرح تحقیق در تحقیقات بازاریابی پرداختیم. اما همان طور که در مطلب قبلی هم به آن اشاره کردیم هر طرح تحقیق می تواند زیر بخش های متعددی داشته باشد. در این مطلب نیز به ادامه این زیر بخش ها در طرح تحقیقات بازاریابی می پردازیم.

رئوس مطالب

هر پژوهشگری در تحقیقات بازاریابی باید بتواند رئوس کلی مطالب را بیان یا قید نماید. رئوس کلی مطالب چارچوب کلی را در طرح تحقیق به تصویر می کشد. این رئوس نشان دهنده این است که پژوهشگر قصد دارد چه گام های عملی را برای حل مشکل یا مساله تحقیق بردارد. البته یادتان باشد در هنگام تدوین رئوس مطالب در طرح تحقیق تلاش کنید که انعطاف پذیری را هم چاشنی کار خود نمایید! بهترین طرح تحقیقات بازاریابی بدون چاشنی انعطاف پذیری نمی تواند برای هیچ سازمان و کسب و کاری مفید باشد. انعطاف پذیری می تواند راه های مختلفی را به پژوهشگر و تصمیم گیرندگان نشان دهد که در شرایط عادی به چشم نمی آید…

در بخش رئوس مطالب در طرح تحقیق، بیان جدول ها و نمودار ها به شیوه اصولی و هدفمند بسیار مهم است. این جداول و نمودار ها بیان کننده فرضیات مورد نظر نویسنده برای استفاده در تحقیق است بنابر این قید کردن آن ها در طرح تحقیقات بسیار مهم است.

برآورد زمان و نیروی انسانی

این بخش نیز یکی دیگر از بخش های مهم در هر طرح تحقیقات بازاریابی محسوب می شود. برای این منظور باید بتوانید تعداد افرادی که برای انجام تحقیقات بازاریابی نیاز است را با در نظر گرفتن مسئولیت و دستمزد دریافتیشان به درستی برآورد کرده و در طرح تحقیقات بازاریابی لحاظ نمایید بعلاوه، باید بتوانید زمان مورد نیاز را برای انجام پروژه تحقیقاتی خود به خوبی برآورد کنید. اگر پروژه تحقیقاتی در زمان برآورد شده و به درستی پایان پذیرد پژوهشگر می تواند نتایج بهتری را کسب کند. در غیر اینصورت نمی توان انتظار داشت که انجام تحقیقات بازار بتواند مشکلی را از یک کسب و کار بهم ریخته حل نماید.

هر طرح تحقیقی در تحقیقات بازاریابی می تواند از چندین بخش مختلف تشکیل شده باشد. هر کدام از این بخش ها ویژگی های خاص خود را دارند و باید به هر کدام از آن ها توجه ویژه کرد. برخی از افرد گمان می کنند تنها برخی از بخش ها در طرح تحقیقات بازاریابی اهمیت اساسی دارند اما، واقعیت این  است که تمام بخش های طرح تحقیقات بازاریابی اهمیت خاص خود را دارند و در تدوین هر کدام باید بتوان مدیران و تصمیم گیرندگان را به خوبی تفهیم و متقاعد کرد.

منابع اطلاعاتی و روش شناسی

یکی از بخش های طرح تحقیقات بازاریابی توجه به منابع اطلاعاتی و روش شناسی تحقیق است. در هر تحقیقی می توان از دو منبع اطلاعاتی اولیه و ثانویه بهره برد. در این بخش از طرح تحقیق باید بتوان اطلاعاتی از این منابع را به شکل مختصر قید کرد. منابع دریافت اطلاعات می توانند بایگانی های شرکت یا سازمان مد نظر، انتشارات مرتبط دولتی یا عامه مردم باشند.

یادتان باشد که طرح تحقیقات بازاریابی را محققین آماده می کنند اما، این طرح را مدیران می خوانند. مدیران، به طور معمول از اطلاعات و اصطلاحات تخصصی تحقیق اطلاعات کافی ندارند اما، این وظیفه محققین است که طرح تحقیق را به زبانی روان و ساده برای افراد غیر متخصص قید کنند. در بخش منابع اطلاعاتی و روش شناسی در طرح تحقیق، گاهی نیاز است از روش هایی که برای حل مساله مورد استفاده قرار می گیرد نیز نام برده شود. بعلاوه به عنوان یک محقق در همین بخش باید بتوانید؛ روش های جمع آوری نمونه را نیز بررسی کنید.

آیا اشاره به فرم های جمع آوری اطلاعات نیاز است…؟

در طرح تحقیقات بازاریابی و در بخش منابع اطلاعاتی نیاز است که، فرم های جمع آوری اطلاعات به تفکیک آورده شود. منظور از فرم های اطلاعاتی در فرآیند تحقیقات بازاریابی؛

• پرسشنامه
• آزمون های روانشناختی
• فرم های مشاهده ایی

است. بعلاوه یک محقق باهوش باید به این نکته نیز توجه کند که، هر طرح پیشنهادی باید به گونه ایی نگارش شده باشد که، اعتبار روش و معیار مورد استفاده و قابلیت اطمینان را به خوبی نشان دهد.

تحقیقات بازاریابی از مراحل متعددی تشکیل شده است. تنظیم مساله، مشخص نمودن  طرح تحقیقات، تعیین بهترین روش برای گردآوری اطلاعات اولیه، طراحی فرم های مناسب برای گردآوری اطلاعات، نمونه گیری و ارتباط دادن نتایج حاصل به جامعه مورد مطالعه و پردازش داده ها و توجه به تجزیه و تحلیل هایی که کسب می شود و در نهایت ارائه گزارشی از تحقیقات بازاریابی به مدیران بالادستی و کارفرما ها؛ همگی بخش های مختلفی از انجام تحقیقات بازاریابی محسوب می شوند. در سایت ایده در مطالبی با عنوان “چگونه از بروز خطا در طرح تحقیقات بازاریابی پیش گیری کنیم؟” و “چگونه خطا هایی که در تحقیقات بازاریابی رخ می دهد را به حداقل برسانیم؟!” به بررسی برخی از موارد برای کاهش خطا پرداختیم. در این مطلب نیز قصد داریم از طریق آشنایی با برخی از روش ها، میزان بروز خطا را در مرحله گردآوری اطلاعات به حداقل برسانیم.

برای کاهش خطا در مرحله گردآوری اطلاعات در تحقیقات بازاریابی؛

• ابتدا این سوال را مطرح نمایید که، آیا اطلاعاتی که در حال حاضر جمع آوری کرده اید کفایت می کند؟
• کدام منبع اطلاعاتی می تواند اطلاعات موثق تری را برای شما فراهم نماید؟
• آیا پرسیدن از مردم به تنهایی برای کسب اطلاعات حاصل از نمونه کافی است یا ناگزیر به انجام سایر روش ها مانند مشاهده و… برای جمع آوری اطلاعات هستید؟
• اگر تصمیم دارید از پرسش نامه ها برای کسب اطلاعات استفاده کنید چه نوع پرسش نامه ایی می تواند با توجه به نوع تحقیقات بازاریابی شما مفید باشد؟
• قصد دارید پرسش نامه ها را چگونه تکمیل نمایید تا بهترین نتیجه را کسب نمایید؟
• آیا برای گردآوری اطلاعات از وسایل الکترونیکی نیز استفاده می کنید؟ اگر بله، به چه شیوه ایی از آن ها بهره می برید تا علاوه بر جلوگیری از اتلاف زمان شما، در کاهش خطا نیز به شما کمک نماید؟

این گونه سوال ها می تواند به محقق کمک کند تا در مرحله گردآوری اطلاعات با خطای کمتری پیش رود و در نهایت بتواند نتایجی قابل اعتماد و قابل استنادتری را از انجام تحقیقات بازاریابی کسب نماید.

این مسئله که تحقیقات بازاریابی با خطا همراه است اجتناب ناپذیر است. زیرا بخش مهمی از این نوع تحقیقات توسط انسان ها انجام می شوند و به همین دلیل امکان بروز خطا وجود دارد. با این حال می توان با روش های مختلفی از بروز خطا تا حدودی جلوگیری کرد. در مطلب های قبلی که بر روی سایت ایده قرار دادیم شما با روش های کاهش خطا در مرحله تنظیم مسئله آشنا کردیم. در این مطلب نیز قصد داریم شما را با روش هایی که کمک می کند خطا در پژوهش های بازاریابی حداقل شود بیشتر آشنا کنیم. یکی از مراحل مهم در تحقیقات بازاریابی، مرحله طرح تحقیقات بازاریابی است. این مرحله را می توان مرحله ایی مهم دانست. زیرا بدون داشتن طرح نمی توان به ادامه پژوهش امیدوار بود. در مرحله طرح تحقیق احتمال زیادی وجود دارد که شما با خطا هایی مواجه شوید. اما می توانید با طرح پرسش هایی که در ادامه بیان می کنیم از بروز خطا جلوگیری کنید و در نهایت با اطمینان خاطر از مرحله طرح تحقیق عبور خواهید کرد.

برای جلوگیری از خطا در این مرحله از خود بپرسید که؛

مساله مد نظر در این تحقیق تا چه اندازه ایی شناخته شده است؟ اطلاعات ما در این حوزه به چه میزان است؟

آیا با توجه به مساله ایی که پیش رو داریم امکان تهیه فرضیه نیز هست؟ یا خیر؟ ساخت فرضیه به شما کمک می کند که در تحقیقات بازاریابی هدفمند تر حرکت کنید به همین دلیل پیشنهاد ما به شما این است که با طرح این پرسش خود را در مسیر اصلاح شده تری از تحقیقات بازاریابی قرار دهید. برای پیش گیری از بروز خطا از خود سوال کنید که با توجه به طرح تحقیقات بازاریابی، چه نوع پرسش هایی را تنطیم نماییم؟ تهیه پرسش ها می توانند راهگشای خوبی برای ادامه تحقیقات بازاریابی شما باشد. در مرحله طرح تحقیقات بازاریابی از خود بپرسید که، به چه نوع مطالعه ایی نیاز دارید؟ همان طور که می دانید می توانیم از انواع مطالعه مانند مطالعه های کتابخانه ایی یا انواع و اقسام دیگری استفاده کنیم. با پرسش های این چنینی می توانید میزان خطا را تا حدود زیادی کاهش دهید.

البته در این قسمت تنها به پیشگیری خطا در مرحله طرح تحقیقات بازاریابی پرداخته شد. برای آشنایی بهتر با روش های پیش گیری از خطا در سایر مراحل با ما همراه باشید.