در چند سال اخیر خیلی شاهد این موضوع بودیم که برخی رسانه های داخلی روی این امر تاکید داشتند که دولت باید تلاش کند بدهی های خارجیش را کمتر کند! و از طرفی دیگر، دولت هم با افتخار اعلام می کند که بدهی های خارجیش نسبت به دولت های قبل بصورت چشم گیری کاهش پیدا کرده است. اما یک سوال:
آیا بدهکارنبودن واقعا خوب است؟
یکی از جذابیت های اقتصاد کلان این است که می شود یک موضوع را از ابعاد مختلف بررسی کرد و لزوما تحلیل یک اقتصاددان نمی تواند درست باشد؛ چرا که تحلیل گر مجبور است برای پیش بینی آینده اقتصاد، یک سری مولفه ها را نادیده بگیرد و یا حداقل ثابت فرض کند که این خود یک نقطه ضعف است؛ به نظر بنده بر خلاف نظر بعضی از بزرگواران تحلیلگر اقتصادی کاهش سطح بدهی خارجی یک کشور امر مثبتی محسوب نمی شود!
همیشه بدهی داشتن بد نیست! چرا که این خود یک شاخص است! شاخص اعتبار داشتن در دنیا! برخی کشورهای دنیای علی رغم اینکه در جایگاه ویژه ای قرار دارند ولی بدهی های سنگینی نیز دارند! واقعا چرا؟ بدهی داشتن یک کشور در دنیای اقتصاد باز، به معنی اعتبار داشتن یک کشور است و اینکه آن کشور اقتصادی پویا دارد و توانسته سرمایه گذاران زیادی را به خود جذب کند؛ برخی مواقع بدهی های منطقی و معقول و متناسب با GDP یک کشور می تواند بازگو کننده قدرت اقتصادی و جریان تولید ثروت در آن کشور باشد!
اینکه با افتخار بگوییم ما بدهی خارجی نداریم به نظر بنده می تواند یک نقطه ضعف باشد نه قوت! چرا که اصولا نداشتن بدهی خارجی یک امر منفی در عرف بین الملل حساب می شود نه مثبت؛ بگذارید یک مثال بزنم؛ صندوق بین المللی پول به یک کشور در حال توسعه وام می دهد تا در پروژه های زیر ساختیش سرمایه گذاری کند و از طریق سودهای بلند مدتی که بدست می آورد اقساطش را پرداخت کند. بدهکار بودن کشور به معنی درگیر شدن سرمایه طرف خارجی در داخل کشور است و چه بسا سرمایه گذار خارجی نیز تلاش کند تا کشور تحریم شده زودتر از معرکه خلاص شود.
با همین استدلال می توان به میزان سرمایه گذاری های خارجی در سال های ۹۷ و ۹۸ نگاه کرد و دید که چقدر کشورهای خارجی ترغیب شده اند پول و سرمایه خودشان را در کشور ما بیاورند. اگر شما هم جای آنها بودید به راحتی در پروژه ای که هیچ کس سرمایه گذاری نکرده، ریسک کرده و سرمایه گذاری می کردید و یا به بیان دیگر به آن پروژه وام می دادید؟
پس می توان نتیجه گرفت بدهکار بودن هم همیشه بد نیست! طبق گزارش مرکز آمار ایران، میزان سرمایه‌گذاری مصوب خارجی در کشور از سال ۹۵ تاکنون روندی نزولی داشته به طوری که از حدود ۵ میلیارد دلار در سال ۹۵ به حدود یک میلیارد دلار در سال ۹۸ کاهش پیدا کرده است. البته این شاخص مربوط به سرمایه‌گذاری مصوب است و با شاخص سرمایه‌گذاری محقق شده تفاوت دارد، چرا که بسیاری از مصوبات به دلایل مختلف به مرحله اجرا نمی‌رسند. مرکز آمار درباره سرمایه‌گذاری محقق شده، آماری ارائه نکرده است یعنی می تواند میزان سرمایه گذاری سال ۹۸ یک میلیارد دلار هم نباشد!
- آقای بازاریاب = بازاریابی صنعتی
- موسسه تحقیقاتی ایده = تحقیقات بازار
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید: کانال تلگرام آقای بازاریاب | پیچ اینستاگرام بزاززاده
