اخلاق و رعایت مسایل اخلاقی در فرآیند تحقیقات بازاریابی بسیار مهم است. گاهی پژوهشگران در شرایطی قرار می گیرند که باید در موارد پیچیده اخلاقی تصمیم گیری نمایند. در واقع پژوهشگر باید در این شرایط تصمیم بگیرید که؛ ارزیابی و قضاوت های خود را با توجه به شرایط پیش روی به بهترین شیوه انجام دهد.
در برخی از سازمان ها و شرکت ها قوانین مدون و محکمی برای برخورد با افرادی که موارد اخلاقی را رعایت نمی کنند وجود دارد. اما در برخی از سازمان ها و شرکت ها چنین قوانینی وجود ندارد و همین امر باعث به وجود آمدن مشکل های متعددی برای پژوهشگران در تحقیقات بازاریابی می شود.
برای هر پژوهشگری که در حوزه تحقیقات بازاریابی فعال است بزرگترین مشکلی که از نظر اخلاقی می تواند رخ دهد این است که، اطمینان حاصل نماید که، صداقت در فرآیند تحقیقات بازاریابی جریان دارد یا خیر؟ همچنین او باید بتواند از نظر اخلاقی نیز بین منافع مشتریان و شرکت و همچنین منافع خود و شرکت ارتباطی معقول و مناسب فراهم کند.
در برخی مواقع نیز پژوهشگران تحقیقات بازاریابی با انجام فعالیت هایی مسایل اخلاقی را زیر پا می گذارند به عنوان نمونه:
- مشخصات پاسخ دهندگان را علی رغم قول هایی که داده اند ناشناس نگه نمی دارند!
- اگر قرار بوده است که در صورت همکاری پاسخ دهنده به آن پاداشی تعلق گیرد، بدقولی صورت می گیرد…
- گاهی پژوهشگران تعهد می کنند که خلاصه ایی از نتایج تحقیقات بازاریابی را به پاسخ دهندگان ارایه دهند اما، این کار را نمی کنند.
- در برخی مواقع پژوهشگران اسامی دروغین یا ساختگی از اشخاص صاحب منصب ارایه می کنند!
- رعایت نکردن موارد اخلاقی توسط پژوهشگر می تواند در ارتباط با زمان مورد نیاز برای پاسخگویی به سوال یا مصاحبه های تحقیقات بازاریابی باشد. اگر برای پر کردن پرسشنامه یا پاسخ به مصاحبه به زمانی مشخصی نیاز است در این زمینه دروغ می گویند و زمان مورد نیاز را کمتر از زمان واقعی به پاسخ دهنده منتقل می کنند تا بتوانند او را راضی نمایند! در حالی که با این کار تاثیر بسیار منفی بر ذهن پاسخ دهنده می گذارند…
- در برخی موارد نیز رعایت نکردن موارد اخلاقی سبب بدنام شدن نام تجاری ای می شود که در ارتباط با آن تحقیقات بازاریابی صورت می گیرد. به عنوان نمونه؛ در برخی موارد پژوهشگران به بهانه تحقیقات بازاریابی اقدام به فروش محصول می کنند!!!
اخلاق در هر کاری می تواند دستخوش بحران شود اما، اگر قوانین مدونی در این زمینه در کشور ها جریان داشته باشد تا حدود زیادی از این گونه مشکل ها در تحقیقات بازاریابی کاسته می شود.
تهیه و تدوین : واحد تامین محتوا