زمان مناسب استفاده از مشاهدات در تحقیقات بازار
از زمان پیدایش مشاهدات در تحقیقات بازار در دهه ۱۹۳۰، صنعت تحقیقات بازار به سمت پیشرفت حرکت کرده است و مصاحبههای آنلاین، مصاحبههای تلفنی و گروههای متمرکز به روشی رایج برای جمعآوری دادهها تبدیل شدهاند. اما هنوز نقشی برای مشاهده وجود دارد، و در واقع چیزی شبیه به احیای استفاده از آن وجود داشته است، اگرچه معمولاً به عنوان یکی از روش های ترکیبی از روش هایی که بخشی از کل طرح تحقیق را تشکیل می دهد است. بنابراین برای مثال دوربین فیلمبرداری و تلفن همراه برای محقق بازار نقش مهمی پیدا کرده است. به عنوان مثال دوربینی که به طور مخفی در گوشه ای از سقف سوپرمارکت قرار دارد، ممکن است فقط برای جلوگیری از دزدی آنجا نصب نشده باشد.
محقق تحقیقات بازار با این دوربین ها می تواند تمام حرکات خریداران و رفتار آنها را مشاهده کند. این کار می تواند تعلل مشتریان را هنگام خرید حبوبات یا هر اجناس دیگری که قصد خرید آن را دارند مشاهده کرد و به جمع آوری الگوهای رفتاری که ممکن است مستقل باشند و در یک مصاحبه معمولی نمی توان آنها را متوجه شد، تبت و مورد بررسی قرار دهد. برای مثال میتوان در حرکات مشتریان دقیق شد و سوالاتی مطرح کرد، آیا مشتری در مورد خرید یک قوطی لوبیا تعلل می کند؟ آیا مشتری برچسب روی قوطی را می خواند؟ بچه هایی که همراه مشتری هستند چگونه تأثیر و فشار بر روی او میگذارند ؟ آیا مارک های دیگری را نیز بررسی یا انتخاب می کند و یا فقط بدون بررسی قیمت های درج شده روی محصولات، قوطی ها را در چرخ دستی پرتاب می کند؟
سال هاست که انسان شناسان با استفاده از مشاهدات خود در مورد گروه های مختلف تحقیق کردهاند. محققان تحقیقات بازار به دنبال تبدیل شدن به عضوی از این گروه ها هستند تا زمانی که حضور آنها در کنارشان امری عادی تلقی شود و اعمال و رفتار افرادی که مورد مشاهده می کنند تا حد ممکن برای آنها عادی شود. محققان بازار از این تجارب بدست آمده استفاده کردهاند و مردم نگاری یا ثبت عکس العمل های مردم در وقایع مختلف اکنون به عنوان یک ابزار تحقیقات بازار مورد استفاده قرار میگیرد. به ویژه در زمانی که سعی در فهمیدن مردم دارند تا بفهمند چگونه محصولاتی مورد نیازشان است را می خرند و یا استفاده می کنند. نمونههای معمولی از تحقیقات قوم نگاری که میتوان ذکر کرد، میتواند همراهی کردن شخصی در طی یک خرید و تماشای او در هنگام بازدید یا انتخاب محصولات مورد نیاز خود باشد. گاهی اوقات ممکن است از خریداران که با آنها همکاری دارند خواسته شود که در حین خرید، افکار خود را با صدای بلند بیان کنند. این «جریان آگاهی ثبت میشود یا یادداشتهایی برداشته میشود و اینها رویکرد دیگری را فراتر از بصری، به فرآیند خرید ارائه میکنند.
قوم نگاری در تحقیقات بازار در محل کار و مرکز خرید نیاز به همکاری کامل پاسخ دهندگان دارد، که ممکن است با دانستن این موضوع که هر حرکت آنها مشاهده و ثبت می شود کاری دشوار به نظر برسد که در این صورت آنها باید تلاش کنند و تا حد امکان عادی عمل کنند . بنابراین، قبل از شروع فرایند مشاهده محقق زمانی را باید بگذارد تا پاسخدهندگان را بشناسد تا آنها با او احساس راحتی کنند. این بدان معناست که قوم نگاری می تواند فرآیندی نسبتا طولانی و کمی گران باشد. این نوع تحقیق در دسته تحقیقات کیفی است و ممکن است با تعداد اندکی یا حداقل حدود دوازده مشاهده قوم نگاری برای ارائه یک رویکرد جالب کافی باشد.
بررسی و یادداشت برداری یک فرایند قوم نگاری برای یک محقق اگر بیشتر از خود فرآیند مشاهده نباشد کم تر هم نیست و میتواند ساعت ها کار بر روی چند یادداشت و ویدیو طول بکشد. البته موارد زیادی هم وجود دارد که کاری که ما قرار است انجام دهیم و ثبت شود بسیار شخصی باشد و ممکن است برای این موارد سازماندهی تحقیقات بازار قوم نگاری دشوار باشد. به عنوان مثال رفتار ما در اتاق خواب و یا هنگام وضو گرفتن ممکن است مشاهدات جالبی را به همراه داشته باشد، اما اکثر ما آنقدر محتاط هستیم که در این زمان حاضر نباشیم اجازه دهیم که از ما فیلمبرداری شود. در موقعیت های کسب و کار به کسب و کار، به توافق رسیدن و کسب اجازه برای مشاهده رفتارها می تواند دشوار باشد. اخیراً برای پروژه ای درگیر تحقیقات بازار در مورد چگونگی استفاده مردم از دستکش کار بودم و نیاز بود به تماشای آجرچینی در سایتهای ساختمانی مختلف بروم. مدیران سایت ساختمان تمایلی زیادی به اجازه دادن به محققان برای ورود به منطقه خطرناک نداشتند.
پروژه ای از این نوع مشابه که ذکر شد، برای یک تولید کننده ابزار کار دستی قرار بود صورت گیرد. این شرکت بین برق کارها تحقیقاتی انجام داد و آنها را در حین انجام کارهای روزمره، بالا رفتن از نردبان و پیدا کردن کمربند ابزارشان برای یافتن پیچ گوشتی مناسب برای این کار، تماشا کرد. این منجر به راه حل ساده چاپ یک شکاف در بالای دسته پیچ گوشتی شد تا در مورد پیچ گوشتی فیلیپس یا یک تیغه صاف یا یک ضربدر را نشان دهد. این نوآوری کوچک پیشرفتی برای کارگرانی بود که اکنون می توانند به بالای دسته پیچ گوشتی در تسمه ابزار و نقطه ای که باید استفاده شود نگاه کنند. مشاهده میتواند نقش حمایتی مهمی را در انواع مختلف پروژههای تحقیقات بازار ایفا کند، و این مباحث در بخشهای بعدی توضیح داده میشوند. اجرای انواع پروژه های ریتل آدیت تحقیقات بازاریابی و فوکس گروپ و محاسبه اندازه بازار و سهم بازار رقبا و اجرای پروژه های تحقیقات بازاریابی صادراتی و داخلی در تمام شهرهای ایران