بنا به آخرین آمار وزارت صمت حدود ۸۵ هزار واحد صنعتی در کشور فعالیت می کنند! آیا با این همه واحد تولیدی و صنعتی فعال و غیر فعال می توان نتیجه گیری کرد که تولید در ایران توجیه اقتصادی دارد؟
آیا تولید در ایران توجیه اقتصادی دارد؟
در تمام این سال ها کمتر شنیده ایم که بگویند تولید در ایران جواب می دهد! بیشتر بر معایب سرمایه گذاری و ریسک بالای آن تاکید شده و اینکه چشم انداز روشنی برای تولید کننده در ایران نیست؛ از مشکلات و معظلات قوانین می گویند و نرخ بالای بهره بانکی و غیره؛ اما جای یک سوال همیشه در ذهن مخاطب باقی می ماند! اگر تولید کردن در ایران این همه ریسک دارد و خطرناک بوده و بیشتر شبیه قمار کردن است، چرا آمارها نشان از افزایش واحد های تولیدی در هر سال جدید را می دهد؟ این افراد کی هستند؟ از کره ماه می آیند و به یکباره در بخش تولید کشور سرمایه گذاری می کنند؟
جدیدترین اطلاعاتی که سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران در اختیار عموم گذاشته نشان می‌دهد که تعداد واحدهای به بهره‌برداری رسیده در طی ۹ ماهه اول سال ۱۳۹۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل آن حدود ۵ درصد افزایش داشته است یعنی بیش از ۱۶۰۰ واحد صنعتی به جمع ۸۵۰۰۰ واحد صنعتی کشور افزوده شده است! این افراد با چه امیدی هزینه تاسیس یک واحد صنعتی را به جان خریده اند؟ طرح توجیهی آنها چه بوده؟ آیا این تعداد واحد صنعتی برای کشوری که از لحاظ ذخایر خدادادی غنی است کفایت می کند؟ و نقطه اشباع کجاست؟ و اساسا چرا اکثر تولید کنندگان متضرر می شوند؟
برخی از اقتصاددانان بر این باورند که آنچه در زمین بازی اتفاق می افتد چیزی دیگری است! اقتصاد رانتی، جلو پیشرفت صنعت کشور را گرفته! یعنی کسی در عرصه رقابت می برد که رانت قوی تری داشته باشد! و سلاطین کارآفرینی و بزرگان صنعت در برابر اَبَر رانت های موجود، راهی جز تسلیم ندارند و یا بهتر بگوییم دو راه دارند یا بخشی از سهم بازار خود را واگذار کنند و یا شاهد شکست بیزینس خود باشند! دسته دیگر از اقتصاددانان بر این باورند که ریشه مساله را باید در نداشتن یک سیستم مدون و چابک اداری جستجو کرد؛ سیستم فرسوده ای که باعث دلسردی و خسته شدن سرمایه گذار می شود. کسی که با امید فراوان و قصد اشتغال زایی برای شهر و کاشانه اش باید کفش آهنین بپوشد و در پیچ و خم گرفتن مجوز در سازمان های رنگارنگ عمر خود را بسوزاند!
دوستان زیادی از اصول کارآفرینی و موفقیت حرف می زنند و حرف هایشان فقط در حد همان سمینار، جذاب و رنگین است و وقتی به میدان عمل می آیی، با موضوعات عجیب و غریبی مواجه می شوی که هیچ کدام از آن فرمول ها جوابگوی مسائل پیش رویت نیست! در نهایت به این جمع بندی می رسی باید سرنوشت کسب و کارت و یا بهتر بگویم زندگیت را به دست شانس و احتمالات بسپاری! بسیاری از کارشناسان بر این عقیده اند که یکی از راه های نجات اقتصاد مریض کشور ما، رهایی از سیاست های رانتی در عرصه تولید است! البته نباید جایگاه دولت و نقش آن در اقتصاد را از یاد برد؛ بر خلاف سایر کشورهای پیشرو در عرصه اقتصادی که رسالت اصلی خود را در تولید کالاهای عمومی و کنترل بر کیفیت و قیمت ها می بینند در کشور ما این ماجرا طوری دیگر رقم می خورد.
همیشه قیمت برای یک تولید کننده همچون آب حیات است؛ حالا فکر کنید فردی به نام دولت آمده جلوی این آب حیات یک فلکه آب گذاشته است و هر موقع می خواهد آن را کم و زیاد می کند! دیگر شما احساس ثبات ندارید! احساس امنیت ندارید! ماجرا از این قرار است که در ایران دولت بیشتر به دنبال کنترل قیمت کالاهای خصوصی تولید شده می باشد و نمی گذارد قیمت در بازار، جایگاه خود را پیدا کند و برای همین است که جایگاه قیمت همیشه با منحنی عرضه و تقاضا تناسب ندارد (:
در اقتصادی که تورم به عنوان یکی از ویژگی های دائمی مثبت آن است و قیمت‌ها همواره درحال بالا رفتن هستند دیگر جایی برای تلاش نمی ماند! دیگر انگیزه ای نداری که سرمایه گذاری کنی! آستین بالا بزنی و تولید کنی! همه اینها رو گفتم تا به اینجا برسیم که راه نجات واحدهای صنعتی کشور استقرار نظام رقابتی و بازار آزاد است تا با جهد و تلاش بیشتر شاهد توسعه اقتصادی پایدار به معنای واقعی کلمه باشیم؛ به امیدی روزی که چرخ اقتصاد به دست صنعتگران و فعالین حقیقی عرصه تولید بچرخد!
- آقای بازاریاب = بازاریابی صنعتی
- موسسه تحقیقاتی ایده = تحقیقات بازار
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید: کانال تلگرام آقای بازاریاب | پیچ اینستاگرام بزاززاده
